Προσφορά του Μανώλη Φραντζεσκάκη από το αρχείο του Μανώλη Μάντακα
Ο δικηγόρος Μανώλης Φραντζεσκάκης, έχοντας διαφυλάξει ορισμένα έγγραφα από το αρχείο του θείου του στρατηγού Μανώλη Μάντακα, τα πρόσφερε στο αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.<br /><br /> Ο Μανώλης Μάντακας γεννημένος το 1891, φοιτητής της νομικής ακόμα, πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους και στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας του Βενιζέλου, το 1916. Ως έφεδρος αξιωματικός πέτυχε σε διαγωνισμό και σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Πολέμου στο Παρίσι. Πήρε μέρος στη μικρασιατική εκστρατεία και έζησε από πρώτο χέρι τη μικρασιατική καταστροφή. Στον στρατό του ανατέθηκαν διάφορες επιτελικές θέσεις απ΄ όπου παραιτήθηκε μετά το πραξικόπημα του Κονδύλη το 1935. Το 1938 πήρε μέρος στο αντιδικτατορικό κίνημα των Χανίων, οπότε και καταδικάστηκε σε ισόβια και εξέπεσε του βαθμού του. Διέφυγε της σύλληψης και βρήκε καταφύγιο στα βουνά της Κρήτης. Οι εξελίξεις και η επίδραση του αδερφού της συζύγου του Βαγγέλη Κτιστάκη, που ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, καθόρισαν τον παραπέρα προσανατολισμό του. Εντάχθηκε στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Στις 10 Μαρτίου 1944 πήρε μέρος στη συγκρότηση της ΠΕΕΑ και ανέλαβε Γραμματέας (Υπουργός) Στρατιωτικών και προσωρινά (Υπουργός) Συγκοινωνίας. Επίσης, εκλέχθηκε Ενθοσύμβουλος Πειραιά στις εκλογές που ακολούθησαν για την ανάδειξη του Εθνικού Συμβουλίου. Μετά τη Βάρκιζα διώχθηκε από το αστικό κράτος και στα χρόνια 1947-1949 κρατήθηκε στη Μακρόνησο. Μετά την απελευθέρωσή του εκλέχτηκε βουλευτής με τη Δημοκρατική Παράταξη και την ΕΔΑ. Πέθανε το 1968 στην Αθήνα. <br /><br /><br />1. Πληρεξούσιο της ΚΕ του ΕΛΑΣ για τον ορισμό αντιπροσώπων στη συνάντηση της 26ης Δεκεμβρίου 1944 υπό τον Δαμασκηνό με τον Τσωρτσίλ και τις αστικές δυνάμεις. Αντιπρόσωποι του ΕΛΑΣ ήταν οι: Γιώργης Σιάντος Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Μανώλης Μάντακας και Δημήτρης Παρτσαλίδης Γραμματέας του ΕΑΜ. <br /><br />2,3. Έγγραφα του ΕΛΑΣ Κρήτης που συνέχισε να μάχεται ενάντια στους Γερμανούς Ναζί, οι οποίοι εξακολουθούσαν να έχουν υπό κατοχή μέρος του νησιού, μήνες μετά την απελευθέρωση της υπόλοιπης Ελλάδας. <br /><br />4. Έκκληση των εκτοπισμένων νομικών από τη Μακρόνησο <br /><br />5. Ανοιχτό γράμμα κρατουμένων εργατών υπαλλήλων και των συνδικαλιστικών τους στελεχών από τη Μακρόνησο<br /><br />6. Χαιρετιστήριο προς τον Στρατηγό Μάντακα των 2000 φυλακισμένων αγωνιστών της αντίστασης, το 1961 με αφορμή τα 20χρονα του ΕΑΜ. Εκ μέρους των φυλακισμένων υπογράφουν ο Χαρίλαος Φλωράκης, ο Γιώργης Ερυθριάδης, η Αύρα Παρτσαλίδου, ο Μανώλης Γλέζος, ο Γιώργης Τρικαλινός και άλλοι. <br /><br />7. Υπόμνημα εκτοπισμένων αξιωματικών και υπαξιωματικών στερηθέντες τον βαθμό τους
Αντικείμενα σκαλισμένα από πολιτικούς κρατούμενους κατά την περίοδο της Χούντας
Η Γιάννα Καραγιώργη, παρέδωσε στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ δύο αντικείμενα φτιαγμένα από πολιτικούς κρατουμένους κατά την περίοδο της Χούντας που στέλνονταν σε οικογένειες και φίλους τους έξω, όπως επίσης και σε παιδιά συντρόφων πολιτικών προσφύγων. Η Γιάννα Καραγιώργη με τους γονείς της Στάθη Καραγιώργη (μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνο στον ραδιοφωνικό σταθμό "Φωνή της Αλήθειας") και τη μητέρα της (επίσης στέλεχος του μηχανισμού της ΚΕ του Κόμματος), ήταν πολιτικοί πρόσφυγες αρχικά στη Ρουμανία και μετά στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.<br /><br />Τα αντικείμενα:<br /><ol><li>Ξύλινο μαχαίρι που σμιλεύτηκε στις φυλακές της Κερκυρας το 1971 από τον Γιώργη Τρικαλινό, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και στάλθηκε ως δώρο στη Γιάννα Καραγιώργη.</li>
<li>Μαρμαράκι ζωγραφισμένο από τη μία πλευρά με ένα λουλούδι και μία πεταλούδα από την άλλη πλευρά που αναγράφει "φυλακές Κορυδαλλού 1974, στη Γιαννούλα". Φτιάχτηκε στον Κορυδαλλό και στάλθηκε στο εξωτερικό από τον Γρηγόρη Φαράκο, τότε μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Συνοδευόταν με χειρόγραφη κάρτα και στάλθηκαν ως δώρο στη Γιάννα Καραγιώργη. Η κάρτα αναγράφει "Της Γιαννούλας Καραγιώργη, φυλακές Κορυδαλλού, Μάης 1974, Γρηγ. Φ."</li>
</ol>
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%93%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B7">Γιάννα Καραγιώργη</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Έργα με ψαθάκι και πενάκι του Γιώργη Τρικαλινού από την εξορία και τη φυλακή
Ο Γιώργης Τρικαλινός γεννήθηκε στον Αλμυρό Βόλου το 1914. Παρακολούθησε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Από το 1932 πήρε μέρος στο φοιτητικό και εργατικό κίνημα σαν μέλος και στέλεχος της ΟΚΝΕ. Γι' αυτή τη δράση του η δικτατορία Μεταξά τον φυλάκισε στην Αίγινα και τον εξόρισε στη Φολέγανδρο.
Στον πόλεμο του 1940 μαζί με άλλους δεσμώτες κομμουνιστές ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο. Όμως η δικτατορία του Μεταξά τους κάλεσε να αποκηρύξουν τις ιδέες τους. Αρνήθηκαν και γι' αυτό, μαζί με εκατοντάδες άλλους κομμουνιστές, παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Από τη Φολέγανδρο δραπετεύει το Μάη του 1941. Δουλεύει για την ανασυγκρότηση του Κόμματος και της ΟΚΝΕ, για την οργάνωση της πάλης ενάντια στους κατακτητές.
Είναι από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΠΟΝ. Διατέλεσε μέλος του Γραφείου της ΚΕ της ΟΚΝΕ, μέλος του Προεδρείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ και γραμματέας της ΕΠΟΝ Αθήνας.
Μετά τον Δεκέμβρη του 1944 διώχτηκε για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και κατέφυγε στα βουνά. Κατατάχθηκε στο ΔΣΕ, που του ανατέθηκαν χρέη πολιτικού επιτρόπου.
Μετά τη μάχη του Γράμμου και του Βίτσι, κι ενώ οι δυνάμεις του ΔΣΕ πέρασαν σε Αλβανία και Γιουγκοσλαβία, εκείνος με μια ομάδα ανταρτών περνάει, από το Πήλιο στο Μαυροβούνι, τον Κίσσαβο και τον Ολυμπο και ξανά πίσω, σε μια συγκλονιστική πορεία (περιγράφεται στο βιβλίο του «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι»).
Με την υποχώρηση του ΔΣΕ έζησε σαν πολιτικός πρόσφυγας στις σοσιαλιστικές χώρες. Το 1951 εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αργότερα τακτικό μέλος της.
Επέστρεψε παράνομα στην Ελλάδα και το 1959 καταδικάστηκε σε ισόβια με τους νόμους 375, 509, Γ' ψήφισμα κτλ.
Απελευθερώνεται τον Μάη 1966 και συλλαμβάνεται ξανά το πρωί της 21 Απριλίου 1967. Περνάει από Ιππόδρομο, Γυάρο και Λέρο. Απελευθερώνεται ξανά το Δεκέμβρη του 1971 για να συλληφθεί και πάλι μετά το Πολυτεχνείο το 1973, οπότε και βασανίζεται άγρια στο άντρο της ΕΑΤ - ΕΣΑ στο Μπογιάτι. Τελικά, στέλνεται στη Γυάρο, από όπου απελευθερώνεται οριστικά το 1974 με τη μεταπολίτευση. Έχει περάσει συνολικά 16 χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Στα χρόνια της φυλακής και της εξορίας ασχολείται με την καλλιτεχνική δραστηριότητα και δημιουργεί μικρά αριστουργήματα με σινική μελάνι και ψηφιδωτά από καλαμιά.
Μετά τη μεταπολίτευση, ο Γιώργης Τρικαλινός υπήρξε μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ μέχρι το 12ο Συνέδριο ενώ επί πολλά χρόνια, διετέλεσε εκδότης του «Ριζοσπάστη». Ήταν δύο φορές υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ στη Μαγνησία.
Έγραψε αρκετά βιβλία. Ξεχωρίζουν οι «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι», το «Αλμυρός, στιγμές από την ιστορία του» αφιερωμένο στη γενέτειρά του που υπεραγαπούσε και το τελευταίο «Ανασκαλεύοντας τη χόβολη της μνήμης».
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B7%CF%82+%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%82">Γιώργης Τρικαλινός</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Φωτογραφίες του Σπύρου Κωτσάκη από τη δράση του στον ΕΛΑΣ και από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου Θεσσαλονίκης και Σωτηρίας με άλλους φυλακισμένους
Ο Σπύρος Κωτσάκης (Νέστορας) υπήρξε Καπετάνιος του Α΄ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ στην Αθήνα
-1η φωτογραφία: Ο Σπύρος Κωτσάκης (δεξιά), με τον Στρατηγό Μανώλη Μάντακα, επιτελάρχη του ΕΛΑΣ και υπουργό της Κυβέρνησης του Βουνού (αριστερά)
-2η φωτογραφία: ο Σπύρος Κωτσάκης 7ος, στη δεύτερη σειρά από αριστερά και καθιστός. Μαζί του αναγνωρίζονται οι Γιάννης Ιωαννίδης και Γιώργης Τρικαλινός στην ίδια σειρά 5ος και 6ος αντίστοιχα. Από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου.
-3η φωτογραφία: από αριστερά Νίκανδρος Κεπέσης, Σπύρος Κωτσάκης, Στέφανος Σαράφης, Γιάννης Πυριόχος, Σωτήρης Κυβέλος, σε επιθεώρηση του 6ου Ανεξάρτητου Συντάγματος Πειραιά. Πλατεία Αι Γιώργη στον Κορυδαλλό.
-4η φωτογραφία: ο Στρατηγός Μανώλης Μάντακας και στα δεξιά ο Σπύρος Κωτσάκης κατά την απελευθέρωση της Αθήνας το 1944.
-5η φωτογραφία: από αριστερά πρώτος ο Γιώργης Τρικαλινός και πέμπτος ο Σπύρος Κωτσάκης από το Σανατόριο Σωτηρία.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7+%28%CE%B1%CF%80%CF%8C+%CF%84%CE%BF+%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%A3%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7%29">Κατερίνα Κωτσάκη (από το αρχείο του Σπύρου Κωτσάκη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Χειροτεχνήματα του Γιώργη Τρικαλινού από την εξορία στο Παρθένι της Λέρου και από το Σανατόριο "Σωτηρία" ενώ ήταν φυλακισμένος, 1968, 1966, 1965
Ο Γιώργης Τρικαλινός γεννήθηκε στον Αλμυρό Βόλου το 1914. Παρακολούθησε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Από το 1932 πήρε μέρος στο φοιτητικό και εργατικό κίνημα σαν μέλος και στέλεχος της ΟΚΝΕ. Γι' αυτή τη δράση του η δικτατορία Μεταξά τον φυλάκισε στην Αίγινα και τον εξόρισε στη Φολέγανδρο.
Στον πόλεμο του 1940 μαζί με άλλους δεσμώτες κομμουνιστές ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο. Όμως η δικτατορία του Μεταξά τους κάλεσε να αποκηρύξουν τις ιδέες τους. Αρνήθηκαν και γι' αυτό, μαζί με εκατοντάδες άλλους κομμουνιστές, παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Από τη Φολέγανδρο δραπετεύει το Μάη του 1941. Δουλεύει για την ανασυγκρότηση του Κόμματος και της ΟΚΝΕ, για την οργάνωση της πάλης ενάντια στους κατακτητές.
Είναι από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΠΟΝ. Διατέλεσε μέλος του Γραφείου της ΚΕ της ΟΚΝΕ, μέλος του Προεδρείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ και γραμματέας της ΕΠΟΝ Αθήνας.
Μετά τον Δεκέμβρη του 1944 διώχτηκε για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και κατέφυγε στα βουνά. Κατατάχθηκε στο ΔΣΕ, που του ανατέθηκαν χρέη πολιτικού επιτρόπου.
Μετά τη μάχη του Γράμμου και του Βίτσι, κι ενώ οι δυνάμεις του ΔΣΕ πέρασαν σε Αλβανία και Γιουγκοσλαβία, εκείνος με μια ομάδα ανταρτών περνάει, από το Πήλιο στο Μαυροβούνι, τον Κίσσαβο και τον Ολυμπο και ξανά πίσω, σε μια συγκλονιστική πορεία (περιγράφεται στο βιβλίο του «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι»).
Με την υποχώρηση του ΔΣΕ έζησε σαν πολιτικός πρόσφυγας στις σοσιαλιστικές χώρες. Το 1951 εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αργότερα τακτικό μέλος της.
Επέστρεψε παράνομα στην Ελλάδα και το 1959 καταδικάστηκε σε ισόβια με τους νόμους 375, 509, Γ' ψήφισμα κτλ.
Απελευθερώνεται τον Μάη 1966 και συλλαμβάνεται ξανά το πρωί της 21 Απριλίου 1967. Περνάει από Ιππόδρομο, Γυάρο και Λέρο. Απελευθερώνεται ξανά το Δεκέμβρη του 1971 για να συλληφθεί και πάλι μετά το Πολυτεχνείο το 1973, οπότε και βασανίζεται άγρια στο άντρο της ΕΑΤ - ΕΣΑ στο Μπογιάτι. Τελικά, στέλνεται στη Γυάρο, από όπου απελευθερώνεται οριστικά το 1974 με τη μεταπολίτευση. Έχει περάσει συνολικά 16 χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Στα χρόνια της φυλακής και της εξορίας ασχολείται με την καλλιτεχνική δραστηριότητα και δημιουργεί μικρά αριστουργήματα με σινική μελάνι και ψηφιδωτά από καλαμιά.
Μετά τη μεταπολίτευση, ο Γιώργης Τρικαλινός υπήρξε μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ μέχρι το 12ο Συνέδριο ενώ επί πολλά χρόνια, διετέλεσε εκδότης του «Ριζοσπάστη». Ήταν δύο φορές υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ στη Μαγνησία.
Έγραψε αρκετά βιβλία. Ξεχωρίζουν οι «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι», το «Αλμυρός, στιγμές από την ιστορία του» αφιερωμένο στη γενέτειρά του που υπεραγαπούσε και το τελευταίο «Ανασκαλεύοντας τη χόβολη της μνήμης».
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7+%28%CE%B1%CF%80%CF%8C+%CF%84%CE%BF+%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%A3%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7%29">Κατερίνα Κωτσάκη (από το αρχείο του Σπύρου Κωτσάκη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ