Γράμμα και χειροποίητη υφαντή κάρτα, της Έλλης Ερυθριάδου προς τον σύζυγο της Γιώργη Ερυθριάδη (Πετρής), από τις φυλακές Αβέρωφ (1962, 1960)
Ο Γ. Ερυθριάδης, γεννήθηκε το 1910. Από παιδί ακόμη, έζησε και ανδρώθηκε στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες στη Νάουσα, όπου ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική και κομματική δράση μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ.
Στη δικτατορία Μεταξά, ο Ερυθριάδης δούλεψε παράνομα, χρησιμοποιώντας το όνομα Πέτρος. Από τότε αυτό το όνομα, Πετρής, έγινε σχεδόν συστατικό του ονόματός του και μ’ αυτό τον συναντάμε σε πολλά έγγραφα της ιστορίας του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος και Γραμματέας του Μακεδονικού Γραφείου της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της Κατοχής έως την Απελευθέρωση.
Πολέμαρχος του ΔΣΕ, συμμετείχε ως μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου στο ένδοξο αυτό έπος, ανέλαβε διοικητής της 20ης Ταξιαρχίας και αργότερα διοικητής της 6ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, που δρούσε στην Κεντρική Μακεδονία. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ, ο Ερυθριάδης πέρασε στην πολιτική προσφυγιά.
Ξαναβρέθηκε στην Ελλάδα παράνομα, ως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, με αποστολή την καθοδήγηση των παράνομων Κομματικών Οργανώσεων. Συνελήφθη το 1960 και την ίδια χρονιά αρχίζει στο Διαρκές Στρατοδικείο της Αθήνας η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας».
Στο τυποποιημένο κατηγορητήριο αναφέρονταν πως οι κατηγορούμενοι «εισήλθον εις την Ελλάδα εκ χωρών του παραπετάσματος με σκοπόν τη διενέργειαν κατασκοπείας διά λογαριασμόν ξένης δυνάμεως». Οι Ρούλα Κουκούλου, Αύρα Παρτσαλίδου, Κώστας Φιλίνης, Γιώργης Ερυθριάδης, Έλλη Ερυθριάδου και Κώστας Τριανταφύλλου καταδικάζονται σε ισόβια μια βδομάδα αργότερα.
Ο Ερυθριάδης μεταφέρθηκε στις φυλακές Ιτζεδίν, όπου, αν και βαρειά άρρωστος, τον έκλεισαν επί 17 μήνες στην απομόνωση αυτού του κάτεργου όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 21 Γενάρη 1963.
Από τα 35 χρόνια της ζωής του στο Κόμμα και τη Νεολαία του, ο Ερυθριάδης πέρασε 15 χρόνια στις φυλακές και στις εξορίες, 6 στα βουνά, 4 στην παρανομία, 5 στην πολιτική προσφυγιά και τα άλλα 5 μεταξύ νόμιμης και μισοπαράνομης δράσης. Έτσι κύλησε όλη η αγωνιστική του πορεία που ξεκίνησε από τα εφηβικά του χρόνια και διάρκεσε ως τα 53 του.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82+%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%CF%82+%28%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%88%CE%B9%CF%8C%CF%82+%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B7+%CE%95%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%29">Νίκος Ελευθεριάδης (ανιψιός Γιώργη Ερυθριάδη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Γυάλινη προθήκη με καράβι του Γιώργη Ερυθριάδη που την είχε στείλει από την φυλακή, στην κόρη του Γαλήνη (Γκάλια) και στα αδέρφια της Ανεστάκο και Νικολάκη
Ο Γιώργης Ερυθριάδης (Πετρής) είχε στείλει αυτήν την γυάλινη προθήκη με το καραβάκι από τη φυλακή, με ημερομηνία 25/05/1956, στην κόρη του Γαλήνη (Γκάλια) και στα αδέρφια της Ανεστάκο και Νικολάκη. Επιθυμία της συντρόφισσας Γαλήνης Γ. Ερυθριάδη πριν φύγει από τη ζωή ήταν να δοθεί στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.
Το 1954 ο Γ. Ερυθριάδης, μέλος της ΚΕ από το 1945 και αναπληρωματικό μέλος του ΠΓ από το 1950, μπήκε μαζί με τη γυναίκα του, Έλλη, στην Ελλάδα από την πολιτική προσφυγιά, επικεφαλής παράνομου κλιμακίου του Κόμματος όπου συνελήφθη, καταδικάστηκε με τις ανυπόστατες κατηγορίες για κατασκοπεία, παρέμεινε φυλακισμένος έως και το 1963, που πέθανε στις φύλακες του Ιτζεδίν σε συνθήκες σκληρής απομόνωσης ως αμετανόητος πολιτικός κρατούμενος.
Κατά τη διάρκεια φυλάκισης των γονιών της στην Ελλάδα, η σ. Γαληνη μαζί με τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια της, Ανέστη και Νίκο, φιλοξενήθηκαν στο Ίδρυμα για παιδιά του Ιβάνοβο, έξω από τη Μόσχα. Αργότερα μαζί με τα αδέλφια της βρέθηκαν στη Σόφια. Μεγάλωσαν σε 3 διαφορετικές οικογένειες πολιτικών προσφύγων. Την Γαλήνη φρόντιζε η οικογένεια του Γεωργίου και της Βασιλείας Καζάκου.
Όταν πέθανε ο πατέρας της ήταν 12 χρονών. Το τότε αστικό κράτος (κυβέρνηση Καραμανλή) επέτρεψε στη μάνα της Έλλη μαζί με τα 3 παιδιά της να παρευρεθούν στη κηδεία του, με άδεια παραμονής μόνο για 24 ώρες. Αμέσως μετά τη κηδεία επέστρεψαν στη Βουλγαρία μόνο τα 3 αδέλφια, καθώς η μητέρα της επέστρεψε στη φυλακή όπου βρισκόταν με την αιτιολογία της κατασκοπείας, δικάστηκε και καταδικάστηκε αργότερα σε ισόβια. Το 1964 η μητέρα της, Έλλη, αποφυλακίστηκε μαζί με τις τελευταίες γυναίκες πολιτικές κρατούμενες, όμως δεν της επιτρέπουν να ξανασυναντηθεί με την οικογένειά της στη Βουλγαρία. Το 1967 συλλαμβάνεται από τη χούντα, απελευθερώνεται το Δεκέμβρη του 1971, ενώ μπόρεσε να ξαναδεί τα παιδιά της στη Βουλγαρία το 1974.
Κατά την ενηλικίωσή τους, στα 3 αδέλφια παραχωρήθηκε από το Δήμο της Σόφιας ένα διαμέρισμα και έτσι σμίξανε ξανά. Η Γαλήνη αποφοίτησε την Ιατρική Σχολή της Σόφιας και εργάστηκε στη βιομηχανική πόλη Πέρνικ. Μετά την αποφοίτησή της πήγε στη Μόσχα όπου έκανε μεταπτυχιακό. Αμέσως μετά ήρθε στην Ελλάδα, στις αρχές του 1980, κάνοντας το αγροτικό της στο Κρανίδι Αργολίδας όπου και τελικά παρέμεινε στον τόπο αυτό και εργάστηκε ως γενική ιατρός, ανοίγοντας ιατρείο που λειτουργούσε έως και τα τελευταία χρόνια πριν τη συνταξιοδότησή της.
Προσφορά του Μανώλη Φραντζεσκάκη από το αρχείο του Μανώλη Μάντακα
Ο δικηγόρος Μανώλης Φραντζεσκάκης, έχοντας διαφυλάξει ορισμένα έγγραφα από το αρχείο του θείου του στρατηγού Μανώλη Μάντακα, τα πρόσφερε στο αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.<br /><br /> Ο Μανώλης Μάντακας γεννημένος το 1891, φοιτητής της νομικής ακόμα, πήρε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους και στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας του Βενιζέλου, το 1916. Ως έφεδρος αξιωματικός πέτυχε σε διαγωνισμό και σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Πολέμου στο Παρίσι. Πήρε μέρος στη μικρασιατική εκστρατεία και έζησε από πρώτο χέρι τη μικρασιατική καταστροφή. Στον στρατό του ανατέθηκαν διάφορες επιτελικές θέσεις απ΄ όπου παραιτήθηκε μετά το πραξικόπημα του Κονδύλη το 1935. Το 1938 πήρε μέρος στο αντιδικτατορικό κίνημα των Χανίων, οπότε και καταδικάστηκε σε ισόβια και εξέπεσε του βαθμού του. Διέφυγε της σύλληψης και βρήκε καταφύγιο στα βουνά της Κρήτης. Οι εξελίξεις και η επίδραση του αδερφού της συζύγου του Βαγγέλη Κτιστάκη, που ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, καθόρισαν τον παραπέρα προσανατολισμό του. Εντάχθηκε στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Στις 10 Μαρτίου 1944 πήρε μέρος στη συγκρότηση της ΠΕΕΑ και ανέλαβε Γραμματέας (Υπουργός) Στρατιωτικών και προσωρινά (Υπουργός) Συγκοινωνίας. Επίσης, εκλέχθηκε Ενθοσύμβουλος Πειραιά στις εκλογές που ακολούθησαν για την ανάδειξη του Εθνικού Συμβουλίου. Μετά τη Βάρκιζα διώχθηκε από το αστικό κράτος και στα χρόνια 1947-1949 κρατήθηκε στη Μακρόνησο. Μετά την απελευθέρωσή του εκλέχτηκε βουλευτής με τη Δημοκρατική Παράταξη και την ΕΔΑ. Πέθανε το 1968 στην Αθήνα. <br /><br /><br />1. Πληρεξούσιο της ΚΕ του ΕΛΑΣ για τον ορισμό αντιπροσώπων στη συνάντηση της 26ης Δεκεμβρίου 1944 υπό τον Δαμασκηνό με τον Τσωρτσίλ και τις αστικές δυνάμεις. Αντιπρόσωποι του ΕΛΑΣ ήταν οι: Γιώργης Σιάντος Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Μανώλης Μάντακας και Δημήτρης Παρτσαλίδης Γραμματέας του ΕΑΜ. <br /><br />2,3. Έγγραφα του ΕΛΑΣ Κρήτης που συνέχισε να μάχεται ενάντια στους Γερμανούς Ναζί, οι οποίοι εξακολουθούσαν να έχουν υπό κατοχή μέρος του νησιού, μήνες μετά την απελευθέρωση της υπόλοιπης Ελλάδας. <br /><br />4. Έκκληση των εκτοπισμένων νομικών από τη Μακρόνησο <br /><br />5. Ανοιχτό γράμμα κρατουμένων εργατών υπαλλήλων και των συνδικαλιστικών τους στελεχών από τη Μακρόνησο<br /><br />6. Χαιρετιστήριο προς τον Στρατηγό Μάντακα των 2000 φυλακισμένων αγωνιστών της αντίστασης, το 1961 με αφορμή τα 20χρονα του ΕΑΜ. Εκ μέρους των φυλακισμένων υπογράφουν ο Χαρίλαος Φλωράκης, ο Γιώργης Ερυθριάδης, η Αύρα Παρτσαλίδου, ο Μανώλης Γλέζος, ο Γιώργης Τρικαλινός και άλλοι. <br /><br />7. Υπόμνημα εκτοπισμένων αξιωματικών και υπαξιωματικών στερηθέντες τον βαθμό τους
Τα προσωπικά αντικείμενα του Γιώργη Ερυθριάδη (Πετρής) από το κελί του στη φυλακή του Ιτζεδίν Κρήτης, 1960-1963
Ο Γ. Ερυθριάδης, γεννήθηκε το 1910. Από παιδί ακόμη, έζησε και ανδρώθηκε στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες στη Νάουσα, όπου ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική και κομματική δράση μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ.
Στη δικτατορία Μεταξά, ο Ερυθριάδης δούλεψε παράνομα, χρησιμοποιώντας το όνομα Πέτρος. Από τότε αυτό το όνομα, Πετρής, έγινε σχεδόν συστατικό του ονόματός του και μ’ αυτό τον συναντάμε σε πολλά έγγραφα της ιστορίας του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος και Γραμματέας του Μακεδονικού Γραφείου της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της Κατοχής έως την Απελευθέρωση.
Πολέμαρχος του ΔΣΕ, συμμετείχε ως μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου στο ένδοξο αυτό έπος, ανέλαβε διοικητής της 20ης Ταξιαρχίας και αργότερα διοικητής της 6ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, που δρούσε στην Κεντρική Μακεδονία. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ, ο Ερυθριάδης πέρασε στην πολιτική προσφυγιά.
Ξαναβρέθηκε στην Ελλάδα παράνομα, ως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, με αποστολή την καθοδήγηση των παράνομων Κομματικών Οργανώσεων. Συνελήφθη το 1960 και την ίδια χρονιά αρχίζει στο Διαρκές Στρατοδικείο της Αθήνας η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας».
Στο τυποποιημένο κατηγορητήριο αναφέρονταν πως οι κατηγορούμενοι «εισήλθον εις την Ελλάδα εκ χωρών του παραπετάσματος με σκοπόν τη διενέργειαν κατασκοπείας διά λογαριασμόν ξένης δυνάμεως». Οι Ρούλα Κουκούλου, Αύρα Παρτσαλίδου, Κώστας Φιλίνης, Γιώργης Ερυθριάδης, Έλλη Ερυθριάδου και Κώστας Τριανταφύλλου καταδικάζονται σε ισόβια μια βδομάδα αργότερα.
Ο Ερυθριάδης μεταφέρθηκε στις φυλακές Ιτζεδίν, όπου, αν και βαρειά άρρωστος, τον έκλεισαν επί 17 μήνες στην απομόνωση αυτού του κάτεργου όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 21 Γενάρη 1963.
Από τα 35 χρόνια της ζωής του στο Κόμμα και τη Νεολαία του, ο Ερυθριάδης πέρασε 15 χρόνια στις φυλακές και στις εξορίες, 6 στα βουνά, 4 στην παρανομία, 5 στην πολιτική προσφυγιά και τα άλλα 5 μεταξύ νόμιμης και μισοπαράνομης δράσης. Έτσι κύλησε όλη η αγωνιστική του πορεία που ξεκίνησε από τα εφηβικά του χρόνια και διάρκεσε ως τα 53 του.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82+%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%CF%82+%28%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%88%CE%B9%CF%8C%CF%82+%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B7+%CE%95%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%29">Νίκος Ελευθεριάδης (ανιψιός Γιώργη Ερυθριάδη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Φωτογραφίες του Γιώργη Ερυθριάδη και της γυναίκας του Έλλης σε διάλειμμα της δίκης τους το 1960. Μαζί τους η αδελφή του Ευλαλία και ο ανιψιός του Νίκος Ελευθεριάδης.
Ο Γ. Ερυθριάδης, γεννήθηκε το 1910. Από παιδί ακόμη, έζησε και ανδρώθηκε στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες στη Νάουσα, όπου ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική και κομματική δράση μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ.
Στη δικτατορία Μεταξά, ο Ερυθριάδης δούλεψε παράνομα, χρησιμοποιώντας το όνομα Πέτρος. Από τότε αυτό το όνομα, Πετρής, έγινε σχεδόν συστατικό του ονόματός του και μ’ αυτό τον συναντάμε σε πολλά έγγραφα της ιστορίας του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος και Γραμματέας του Μακεδονικού Γραφείου της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια της Κατοχής έως την Απελευθέρωση.
Πολέμαρχος του ΔΣΕ, συμμετείχε ως μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου στο ένδοξο αυτό έπος, ανέλαβε διοικητής της 20ης Ταξιαρχίας και αργότερα διοικητής της 6ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, που δρούσε στην Κεντρική Μακεδονία. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ, ο Ερυθριάδης πέρασε στην πολιτική προσφυγιά.
Ξαναβρέθηκε στην Ελλάδα παράνομα, ως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, με αποστολή την καθοδήγηση των παράνομων Κομματικών Οργανώσεων. Συνελήφθη το 1960 και την ίδια χρονιά αρχίζει στο Διαρκές Στρατοδικείο της Αθήνας η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας».
Στο τυποποιημένο κατηγορητήριο αναφέρονταν πως οι κατηγορούμενοι «εισήλθον εις την Ελλάδα εκ χωρών του παραπετάσματος με σκοπόν τη διενέργειαν κατασκοπείας διά λογαριασμόν ξένης δυνάμεως». Οι Ρούλα Κουκούλου, Αύρα Παρτσαλίδου, Κώστας Φιλίνης, Γιώργης Ερυθριάδης, Έλλη Ερυθριάδου και Κώστας Τριανταφύλλου καταδικάζονται σε ισόβια μια βδομάδα αργότερα.
Ο Ερυθριάδης μεταφέρθηκε στις φυλακές Ιτζεδίν, όπου, αν και βαρειά άρρωστος, τον έκλεισαν επί 17 μήνες στην απομόνωση αυτού του κάτεργου όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 21 Γενάρη 1963.
Από τα 35 χρόνια της ζωής του στο Κόμμα και τη Νεολαία του, ο Ερυθριάδης πέρασε 15 χρόνια στις φυλακές και στις εξορίες, 6 στα βουνά, 4 στην παρανομία, 5 στην πολιτική προσφυγιά και τα άλλα 5 μεταξύ νόμιμης και μισοπαράνομης δράσης. Έτσι κύλησε όλη η αγωνιστική του πορεία που ξεκίνησε από τα εφηβικά του χρόνια και διάρκεσε ως τα 53 του.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82+%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%CF%82+%28%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%88%CE%B9%CF%8C%CF%82+%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B7+%CE%95%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%29">Νίκος Ελευθεριάδης (ανιψιός Γιώργη Ερυθριάδη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ