"ΒΑΨΑΝ Μ'ΑΙΜΑ ΤΑ ΧΩΡΙΑ", Λεύκωμα για τα θύματα της Αντίστασης στη Λακωνία το 1946
O Γιάννης Λέφας παρέδωσε στο Ιστορικό αρχείο του ΚΚΕ το σύνολο του αρχειακού υλικού στο οποίο βασίστηκε το βιβλίο του Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ- ΑΝΑΠΤΥΞΗ- ΗΤΤΑ).
Περιλαμβάνει αρχειακό υλικό της εποχής, δεκάδες ηχογραφημένες αφηγήσεις μαχητών και μαχητριών που πολέμησαν ηρωικά και επέζησαν και βιβλία άλλων συγγραφέων για το θέμα .
Το σύνολο του πολύτιμου αυτού υλικού παραδόθηκε για αξιοποίηση στο Ιστορικό αρχείο του ΚΚΕ.
Ο Γιάννης Λέφας με μεγάλη σεμνότητα, προσεκτικά ,με πολύ καλά διασταυρωμένες πηγές και με επιστημονικό τρόπο προσεγγίζει τον ηρωικό και άνισο αγώνα που έδωσαν μαχητές και μαχήτριες του Δημοκρατικού στρατού Πελοποννήσου.
Γεννήθηκε το 1932 στην Καλλιθέα (Ζάχα) Ολυμπίας, του νομού Ηλείας. Σπούδασε φιλόλογος στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Το 1979 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του πανεπιστημίου Ιωαννίνων για την διατριβή του «Ο Αλέξανδρος Σούτσος και οι επιδράσεις του έργου του στους συγχρόνους του».
Έγραψε την ιστορία του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου από «ιερό χρέος προς την ηρωική και πιο αδικημένη πλευρά της δεκαετίας 1941-1950 που αγωνίστηκε τον αγώνα τον καλό για την εθνική ανεξαρτησία της πατρίδας μας και την δικαιότερη κατανομή των υλικών, των πνευματικών και των πολιτιστικών αγαθών στον Ελληνικό λαό» όπως γράφεται στην εισαγωγή του βιβλίου του .
Είναι ένα βιβλίο που μέσα σε 400 περίπου σελίδες περιγράφει τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του αστικού στρατού στην Πελοπόννησο με το σχέδιο «Περιστερά» το χειμώνα του 1948 -1949 και την ηρωική αντίσταση σε όλα τα επίπεδα του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου.
Μια τεράστια πολεμική μηχανή στήθηκε από τις κυβερνητικές αστικές δυνάμεις και τους συμμάχους τους με κορμό την 9η Μεραρχία, τη χωροφυλακή και τους χιτομάυδες, σύνολο 50.000, με σύγχρονο οπλισμό εποχής και άφθονα πυρομαχικά.
Απέναντί τους η 3η Μεραρχία του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου με 4000 μαχητές και μαχήτριες με όπλα προπολεμικά και πυρομαχικά σε σύγκριση με εκείνα του κυβερνητικού αστικού στρατού ελάχιστα.
Αναλογία δυνάμεων 1 προς 15 σε μαχητές και το λιγότερο 1 προς 1000 σε πυρομαχικά.
Ταυτόχρονα πάνω από 5000 άμαχοι στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν σύνδεσμοι, μέλη κέντρων πληροφοριών και της λαϊκής αυτοάμυνας , στενοί συγγενείς ανταρτών , εκπαιδευτικοί ,εργάτες , δημόσιοι υπάλληλοι κλπ που έβλεπαν με συμπάθεια τον αγώνα του ΔΣΕ, στάλθηκαν στη Μακρόνησο, στο Τρίκερι και σε άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τόπους εξορίας.
Οι αφηγήσεις δεκάδες και τα πορτρέτα μαχητών και μαχητριών το ίδιο, δίνουν στον αναγνώστη μια καλή γνώση.
Εθνική Αλληλεγγύη Λακωνίας
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%93%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82+%CE%9B%CE%AD%CF%86%CE%B1%CF%82">Γιάννης Λέφας</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Φωτογραφία από Αετόπουλα των "Υφαντών" Κομοτηνής, σε έρανο για τα φτωχά παιδιά. 27/10/1944
Τα Αετόπουλα έχουν γράψει ξεχωριστή σελίδα στην ιστορία της ΕΠΟΝ. Τα μικρά παιδιά έως 15 ετών, που έδωσαν το δικό τους παρών στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Τα Αετόπουλα ήταν πολύτιμη εφεδρεία του αντιστασιακού αγώνα. Ήταν σχηματισμοί πιτσιρικάδων στους κόλπους των οργανώσεων της ΕΠΟΝ που έκαναν μεταφορές εντύπων, παράνομων σημειωμάτων ακόμα και όπλων, ήταν πράξεις αγωνιστικές με ανυπολόγιστη πολλές φορές αξία για την Αντίσταση.
Ο πόλεμος και η φασιστική κατοχή στην Ελλάδα έφεραν το χειμώνα του 1940-1941 τη μεγάλη πείνα, την υποδούλωση, τη λεηλασία της χώρας και τα χιλιάδες θύματα.
Το ΚΚΕ και η ΟΚΝΕ έβαλαν σαν πρώτο στόχο του αγώνα τη σωτηρία του λαού και της νεολαίας από την πείνα. Επιβίωση και αντίσταση. Δίπλα στους μεγάλους και τη νεολαία, μέσα στη γενική κινητοποίηση για συσσίτια, σχολεία, ρουχισμό, τα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας μαζί με τις μανάδες τους, κατέβηκαν στους δρόμους και απαίτησαν από τις κατοχικές κυβερνήσεις την κατοχική αυτοδιοίκηση, το διεθνή Ερυθρό Σταυρό τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους. Η προσπάθεια εντάθηκε με την καθοδήγηση της ΟΚΝΕ και του ΕΑΜ που πήραν στα χέρια τη λειτουργία των συσσιτίων στις γειτονιές και στα σχολεία. Στις μεγάλες πόλεις γίνονταν διαδηλώσεις για τον επισιτισμό, κινητοποιούνταν και τα μικρά παιδιά μαζί με τους μεγάλους. Η οργάνωσή τους σε ομάδες έγινε όταν στις αρχές του 1943 ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ. Έτσι έγιναν οι μικροί ανήλικοι βοηθοί της ΕΠΟΝ και του ΕΑΜ, γεννήθηκαν οι ομάδες των Αετόπουλων που έβγαιναν με χωνιά τις νύχτες να ενημερώνουν, να ενθαρρύνουν το λαό, να μοιράζουν το παράνομο υλικό και σαν σύνδεσμοι να βοηθούν στην παράνομη δράση. Πολέμησαν ξανά δίπλα στον ΕΛΑΣ και την ΕΠΟΝ τους ιμπεριαλιστές, που σκόρπισαν το θάνατο στην αδούλωτη Αθήνα τον Δεκέμβρη του 1944. Χιλιάδες ανταρτόπαιδα - αετόπουλα έγιναν φωτεινά παραδείγματα για το λαό και τη νεολαία, φωτίζοντας με τα ιδανικά τους το δρόμο της ανειρήνευτης πάλης. Στελέχωσαν στη συνέχεια και τον ΔΣΕ, δίνοντας λαμπρό παράδειγμα και στην κορυφαία φάση της ταξικής πάλης στην ιστορία της πατρίδας μας.
Πολλά Αετόπουλα διακρίθηκαν για την "ατσιδοσύνη" και την παλικαριά τους σε πολλές επικίνδυνες αποστολές. Πολλοί από αυτούς, έπεσαν στις μάχες και στα εκτελεστικά αποσπάσματα.
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Φωτογραφίες από τη δράση της Εθνικής Αλληλεγγύης σε Καβάλα, Ξάνθη και Κομοτηνή. 1945-1946
-1η φωτογραφία: ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ Ε.Α. ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΟ 1945
-2η φωτογραφία: ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΗΣ Ε.Α. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΣ Ε.Α. ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ ΤΟ 1945
-3η και 4η φωτογραφία: ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΗΣ Ε.Α. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ ΤΟ 1945
-5η φωτογραφία: ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ ΕΡΑΝΟΥ ΤΗΣ Ε.Α. ΚΑΒΑΛΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΤΩΧΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΟ 1945
-6η φωτογραφία: ΣΥΣΣΙΤΙΑ ΤΗΣ Ε.Α. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΦΤΩΧΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΙΣ 23-6-1946
Η Εθνική Αλληλεγγύη ήταν η πρώτη οργάνωση με ενιαίο πανελλαδικό χαρακτήρα που είχε αρχικό σκοπό να σώσει τους κρατούμενους σε στρατόπεδα. Με πυρήνα τις μητέρες, τις αδελφές και τις γυναίκες των εξόριστων, συγκροτούνται τις πρώτες ημέρες της Κατοχής ομάδες βοήθειας και στις 28 Μάη του '41, με πρωτοβουλία των εξόριστων που είχαν αποδράσει από τα νησιά της εξορίας (Φολέγανδρο και Κίμωλο), ιδρύεται η Εθνική Αλληλεγγύη. Στην ΕΑ προσχώρησαν και αρκετές προσωπικότητες. Ξεκινώντας το '41, έγινε η πιο πλατιά και πολυάνθρωπη οργάνωση που γνώρισε ποτέ η Ελλάδα. Απευθύνθηκε σε κάθε Έλληνα και Ελληνίδα. Από τα τρία εκατομμύρια μέλη της τα δύο τρίτα περίπου ήταν γυναίκες.
Η Εθνική Αλληλεγγύη δεν ήταν μια φιλανθρωπική οργάνωση, έδωσε μάχη για την επιβίωση του ελληνικού λαού, ήταν μια αγωνιστική οργάνωση και, μάλιστα, παράνομη για τους κατακτητές. Συνεργάστηκε με προσωπικότητες και με οργανισμούς, όπως ο Ερυθρός Σταυρός στα συσσίτια, στη συγκέντρωση και διανομή ρουχισμού κλπ. Το έργο της είναι έργο της οργανωμένης, συνειδητής δράσης του λαού μας. Δεν ήταν μια «ομάδα θερμόαιμων», ούτε μια συμμορία τρομοκρατών, όπως έλεγαν οι Γερμανοί.
Νέοι και νέες από την «Εθνική Αλληλεγγύη» προσχωρούν στην ΕΠΟΝ και η συνεργασία ανάμεσα στις δυο οργανώσεις συνεχίζεται σ' όλη τη διάρκεια του αγώνα. Στις φυλακές Ακροναυπλίας, όπου 600 κομμουνιστές κινδυνεύουν να πεθάνουν από πείνα, σώζονται χάρη στην ΕΑ. Αποστολές οργανώνονται σ' όλες τις επαρχίες.
Το χειμώνα του 1941-'42, χιλιάδες βρέφη και νήπια πεθαίνουν από πείνα και αρρώστιες. Κι όχι μόνον παιδιά: Τριακόσιες χιλιάδες ήταν οι νεκροί της πείνας στους πρώτους μήνες της φασιστικής εισβολής. Οι αρρώστιες, η φτώχεια, η έλλειψη κρατικής πρόνοιας ήταν τρομακτική. Δίνοντας τη μάχη για την επιβίωση του ελληνικού λαού, η ΕΑ ξεσηκώνει ένα τεράστιο πανεθνικό κίνημα και το 1944 έχει απλωθεί πια ως την τελευταία γωνιά της Ελλάδας.
Στην Ελεύθερη Ελλάδα, εκτός από συσσίτια, δημιούργησε παιδικούς σταθμούς, φαρμακεία, λαϊκά ιατρεία, νοσοκομεία - όπου γίνονταν χειρουργικές επεμβάσεις, με ελάχιστα μέσα, αλλά με μεγάλη επιτυχία από εξέχοντες γιατρούς. Έστησε 1.255 φαρμακευτικούς σταθμούς, που έδιναν φάρμακα και εκτελούσαν συνταγές δωρεάν. Ίδρυσε λαϊκά ιατρεία και πολλά απ' αυτά έγιναν πρότυπα. Ξανάδωσε ζωή στα υπάρχοντα νοσοκομεία και έφτιαξε καινούρια, όπου δεν υπήρχαν. Λαϊκά ιατρεία 679, αναρρωτήρια 90, νοσοκομεία 73, φαρμακεία 1.253.
Σ' όλη την Ελλάδα φροντίζει τις οικογένειες των ανταρτών. Στα ορεινά χωριά του Σινιάτσικου και της Κοζάνης, συντηρεί 3.000 άτομα, πρόσφυγες από τα χαμηλά χωριά. Στην επαρχία Γρεβενών, 7.000.
Στα Δεκεμβριανά, η ΕΑ αντιμετωπίζει με θαυμαστό τρόπο το πρόβλημα της περίθαλψης των τραυματιών, του επισιτισμού, των τραυματιοφορέων και του νοσοκομειακού προσωπικού. Μετά το Δεκέμβρη κλείνουν και ανατινάσσουν τα γραφεία της ΕΑ, συλλαμβάνουν και φυλακίζουν τα στελέχη της, καταστρέφουν και λεηλατούν τα ιδρύματα που δημιούργησε. Δε σταματάει όμως την προσπάθειά της. Στις 28-30 Μαΐου 1945, συνήλθε η Α` Πανελλαδική Συνέλευση εγκρίνει νέο Καταστατικό και λειτουργεί πια σαν σωματείο. Βοηθάει πλέον τα θύματα πολέμου και αναλαμβάνει την ηθική και νομική υποστήριξη των φυλακισμένων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης.
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Γραμματόσημα του ΕΛΑΣ και της Εθνικής Αλληλεγγύης (ΕΑ) 14/9/1944
Σειρά γραμματοσήμων των ελληνικών ταχυδρομείων που τροποποιημένα (με την ανάλογη σφραγίδα) αξιοποίησε ο ΕΛΑΣ και η Εθνική Αλληλεγγύη. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σφράγιση της πίσω όψης. Στη σχετική σφραγίδα του Δήμου Αγρινίου έχει αφαιρεθεί η λέξη "Βασίλειον" και η "Βασιλική Κορώνα" από το Εθνόσημο.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82">Παναγιώτης Χαραλαμπίδης</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Σπάνιο φωτογραφικό υλικό το οποίο κατέγραψε με τον φακό του ο Δημήτριος Γεωργακόπουλος κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στην Αθήνα 1940-1944
Ο Δημήτριος Γεωργακόπουλος γεννήθηκε στο Βερσίτσι (Σειρές), Καλαβρύτων (1900).
Στα 1926, κατατάχτηκε στην Αστυνομία. Στα χρόνια της κατοχής 1941 -1944 υπηρετούσε στην Διεύθυνση Εγκληματολογικού στην Αθήνα. Με μια φωτογραφική μηχανή Leica, γυρίζει στους δρόμους και καταγράφει-φωτογραφίζει τις πιο σημαντικές και χαρακτηριστικές σχετικά με την ζωή στην κατεχόμενη Αθήνα εκτελώντας μυστική αποστολή, με εντολή των Αγγλων, σύμφωνα με μαρτυρίες συγγενών του. Έτσι και έγινε μέχρι το τέλος της κατοχής.
Η ιδιότητα του, του επέτρεπε να έχει πρόσβαση σε χώρους (νοσοκομεία κ.α.) αλλά και να φωτογραφίζει δύσκολα θέματα (π.χ. αστυνομικοί που συλλαμβάνουν και σέρνουν παιδιά, γερμανοτσολιάδες, κλπ).
Οι φωτογραφίες που σώθηκαν από το προσωπικό αρχείο του (περίπου 300), αποτελούν μικρό μόνο μέρος από τις πάνω από 3.000 φωτογραφίες που εκτιμάται (πολλές από αυτές φέρουν αρίθμηση) ότι «τράβηξε» κατά το διάστημα της κατοχής.
Ο Δημήτρης Γεωργακόπουλος συνέχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία και μεταπολεμικά.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CE%AC+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1+%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85+%28%CE%B5%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%AD%CF%82+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%85+%CE%93%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85%29%2C+%CF%83%CF%84%CE%B7+%CE%BC%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1+%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82+%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7+%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85+%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%95%CE%9B%CE%91%CE%A3+%CE%A0%CE%B5%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BD%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%BF%CF%85+%28%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82%29.">Αθηνά και Μαρία Χρονοπούλου (εγγονές του Δημήτριου Γεωργακόπουλου), στη μνήμη του πατέρα τους Διονύση Χρονόπουλου αγωνιστή του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου (Ηλείας).</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Σπάνιο φωτογραφικό υλικό το οποίο κατέγραψε με τον φακό του ο Δημήτριος Γεωργακόπουλος κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στην Αθήνα 1940-1944
Ο Δημήτριος Γεωργακόπουλος γεννήθηκε στο Βερσίτσι (Σειρές), Καλαβρύτων (1900).
Στα 1926, κατατάχτηκε στην Αστυνομία. Στα χρόνια της κατοχής 1941 -1944 υπηρετούσε στην Διεύθυνση Εγκληματολογικού στην Αθήνα. Με μια φωτογραφική μηχανή Leica, γυρίζει στους δρόμους και καταγράφει-φωτογραφίζει τις πιο σημαντικές και χαρακτηριστικές σχετικά με την ζωή στην κατεχόμενη Αθήνα εκτελώντας μυστική αποστολή, με εντολή των Αγγλων, σύμφωνα με μαρτυρίες συγγενών του. Έτσι και έγινε μέχρι το τέλος της κατοχής.
Η ιδιότητα του, του επέτρεπε να έχει πρόσβαση σε χώρους (νοσοκομεία κ.α.) αλλά και να φωτογραφίζει δύσκολα θέματα (π.χ. αστυνομικοί που συλλαμβάνουν και σέρνουν παιδιά, γερμανοτσολιάδες, κλπ).
Οι φωτογραφίες που σώθηκαν από το προσωπικό αρχείο του (περίπου 300), αποτελούν μικρό μόνο μέρος από τις πάνω από 3.000 φωτογραφίες που εκτιμάται (πολλές από αυτές φέρουν αρίθμηση) ότι «τράβηξε» κατά το διάστημα της κατοχής.
Ο Δημήτρης Γεωργακόπουλος συνέχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία και μεταπολεμικά.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CE%AC+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1+%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85+%28%CE%B5%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%AD%CF%82+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7+%CE%93%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85%29%2C+%CF%83%CF%84%CE%B7+%CE%BC%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1+%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82+%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7+%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85+%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%95%CE%9B%CE%91%CE%A3+%CE%A0%CE%B5%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BD%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%BF%CF%85+%28%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82%29.">Αθηνά και Μαρία Χρονοπούλου (εγγονές του Δημήτρη Γεωργακόπουλου), στη μνήμη του πατέρα τους Διονύση Χρονόπουλου αγωνιστή του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου (Ηλείας).</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Τυπώματα χαρακτικών που προέρχονται από το παράνομο τυπογραφείο του Ε.Α.Μ. στην Καλλιθέα
Με κοινή απόφαση της Κ.Ε του Κ.Κ.Ε και της Κ.Ε του Ε.Α.Μ, δημιουργήθηκε ένα από τα μεγαλύτερα παράνομα τυπογραφεία, ώστε να βγαίνουν απρόσκοπτα έντυπα του ΚΚΕ (τυπώθηκαν σποραδικά φύλλα του «Ριζοσπάστη»),η εφημερίδα του Ε.Α.Μ «Ελεύθερη Ελλάδα» και μετά τη δημιουργία του Ε.ΛΑ.Σ «Ο απελευθερωτής», καθώς και άλλα έντυπα και ανακοινώσεις του ΚΚΕ, του Ε.Α.Μ, του Ε.ΛΑ.Σ, της Ε.Π.Ο.Ν και της Εθνικής Αλληλεγγύης . <br /><br />Υπεύθυνος για τη δημοσιογραφική δουλειά και την εξεύρεση των τυπογραφικών μέσων ορίστηκε ο Κώστας Βιδάλης. Υπεύθυνος του παράνομου τυπογραφείου αναλαμβάνει ο Γιώργης Ελληνούδης. Ταυτόχρονα, η γυναίκα του Γιώργη Ελληνούδη, μέσω του Κόμματος, βρήκε το σπίτι στην οδό Σκρα 31 το οποίο άνηκε στον μικρασιάτη (κάτοικο Καισαριανής) Στέλιο Μενεμενή. <br /><br />Ο Γ. Ελληνούδης συνδέθηκε με τον Βαγγέλη Μενεμενή (γιο του ιδιοκτήτη, μέλος της Ο.Κ.Ν.Ε και του Κ.Κ.Ε από το 1941), επισκέφθηκε το σπίτι, το βρήκε κατάλληλο και το νοίκιασε ως κατοικία. Σε δεύτερη συνάντηση με τον Β. Μενεμενή, αποκαλύπτεται ο σκοπός της ενοικίασης και προτείνεται στον Μενεμενή να συμμετέχει στην ομάδα. Ο Μενεμενής δέχεται με ενθουσιασμό. Ο Γ. Ελληνούδης έχει την ευθύνη της ομάδας για όλη τη λειτουργία του μηχανισμού, για τη σύνδεση με την καθοδήγηση (Πλουμπίδης, Σιάντος), τις επαφές με τον Κ. Βιδάλη και την παράδοση των εντύπων, πάντα μακριά από το σπίτι - τυπογραφείο. <br /><br />Στην ομάδα του τυπογραφείου στην οδό Σκρα εντάσσονται, εκτός της Καλλιόπης και του Β. Μενεμενή, επίσης οι κομμουνιστές: Τάκης Χατζής, ο τυπογράφος Νίκος Καλατζόπουλος (αδελφός του Γιώργου Καλατζόπουλου, ο οποίος αργότερα στάλθηκε στο τυπογραφείο του Βουνού), ο ξυλουργός από το Βύρωνα Χρήστος Τζίμης και η γυναίκα του Ελένη Τζίμη. Υπεύθυνος για την παραλαβή και διανομή των εντύπων αναλαμβάνει ο Μανώλης Λυγηρός (Λυγερός), ο «θείος» ή «παππούς» όπως τον αποκαλούσε η ομάδα, που υποδυόταν τον παλιατζή, καρβουνιάρη, μανάβη, κλπ., κουβαλώντας τσουβάλια ή τη χειράμαξά του. <br /><br />Ο Γ. Ελληνούδης σχεδίασε τη δημιουργία υπογείου μεταξύ των δύο δωματίων του σπιτιού της οδού Σκρα. Με τον Β. Μενεμενή έκοψαν μέρος των πλακιδίων, έσκαψαν και έφτιαξαν το υπόγειο. Ο Κ. Βιδάλης είχε ήδη βρει την ηλεκτροκίνητη μηχανή, μάρκας «Βικτώρια», κάσες με τυπογραφικά στοιχεία, χαρτί κλπ. <br /><br />Η μεταφορά της μηχανής και των άλλων υλικών υπήρξε πολύ ριψοκίνδυνη περιπέτεια. Βρέθηκε "καραγωγέας", με αμοιβή 500.000 δραχμές, για να μεταφέρει τη μηχανή και τα εξαρτήματα «αλευρόμυλου», όπως είπε στον "καραγωγέα" ο Γ. Ελληνούδης, αλλά χρειάστηκε επιπλέον, γερανός και τέσσερις φορτοεκφορτωτές για να φορτωθεί η «αλευρομηχανή». Το φορτίο έφθασε στο σπίτι της οδού Σκρα και τοποθετήθηκε στο διάδρομο του σπιτιού. Ο "καραγωγέας" υποψιασμένος ότι δεν επρόκειτο για αλευρομηχανή απαίτησε επιπλέον 200.000 δραχμές για να «ξεχάσει» αυτή τη μεταφορά. Το σπίτι σφραγίστηκε από φόβο μη μιλήσει ο "καραγωγέας" και παρακολουθούνταν από μακριά από τους Ελληνούδη - Μενεμενή σχεδόν ένα μήνα.<br /><br /> Όταν απομακρύνθηκε ο κίνδυνος, κατέβασαν τα υλικά και η μηχανή στην κατακόμβη και γρήγορα ο Χρήστος Τζίμης κατασκεύασε το παρκέ, με αδιόρατο, από μη γνωρίζοντες, άνοιγμα. Ο Β. Μενεμενής μετέτρεψε την ηλεκτροκίνητη «Βικτώρια» σε ποδοκίνητη και αργότερα σε χειροκίνητη, ώστε να γίνει τελείως αθόρυβη. Στα τέλη Φλεβάρη - αρχές Μάρτη του 1942, το τυπογραφείο «άρχισε να τυπώνει κατά χιλιάδες τα έντυπα του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Από τότε μέχρι τη μέρα της απελευθέρωσης της Αθήνας, δουλεύοντας αδιάκοπα, η "Βικτώρια" έγινε κι αυτή "ηρωίδα" της Εθνικής Αντίστασης».
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%91%CF%80%CF%8C+%CE%91%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B1+%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B7">Από Αριστούλα Ελληνούδη</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Προκήρυξη Της Εθνικής Αλληλεγγύης και τρικ του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82+%CE%92%CF%8C%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%82">Μαρίνος Βόμβας</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Λεύκωμα για τα θύματα της Αντίστασης στη Λακωνία
Το Λεύκωμα "Βάψαν μ' αίμα τα χωριά" είναι έκδοση της Εθνικής Αλληλεγγύης Λακωνίας και περιγράφει την κατάσταση την περίοδο της Λευκής τρομοκρατίας στην περιοχή.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%93%CF%81%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%81%CE%B7%CF%82+%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82">Γρηγόρης Παπαλεξόπουλος</a>