Απόσπασμα από χειρόγραφο θεατρικό έργο του δημοσιογράφου Βάσου Γεωργίου με τίτλο "Στερνή μου Γνώση"
Ο Βάσος Γεωργίου γεννήθηκε στους Αγίους Θεοδώρους της Κορινθίας το 1910. Το 1929 ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία στον «Ημερήσιο Τύπο» και στη συνέχεια εργάστηκε στον «Ελεύθερο Άνθρωπο». Το 1930, είκοσι χρόνων, φοιτητής, άρχισε τη συνεργασία του με το «Ριζοσπάστη» και την «Κομμουνιστική Επιθεώρηση».
Έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1932 και το 1934 εκλέχτηκε γραμματέας του πρώτου κομματικού πυρήνα δημοσιογράφων του αστικού Τύπου. Ένα χρόνο αργότερα ορίζεται από το Κόμμα διευθυντής της νόμιμης εφημερίδας του «Αλήθεια».
Το 1936 περνάει μόνιμα στο «Ρ» ως συντάκτης και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής. Τον ίδιο χρόνο αρχίζουν οι διώξεις, οι φυλακές και οι εξορίες για τον Βάσο Γεωργίου. Φυλακίζεται αρχικά στην Αίγινα και στη συνέχεια εξορίζεται στη Φολέγανδρο, στη Γαύδο και στον Αη-Στράτη. Το 1942 γυρίζει από την εξορία και έρχεται αμέσως σε επαφή με το μηχανισμό του παράνομου «Ρ». Ένα χρόνο αργότερα βρέθηκε στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές της Ρούμελης, όπου δούλεψε σε στελεχικές θέσεις.
Μετά την απελευθέρωση το 1944 εργάστηκε αρχικά στον κεντρικό μηχανισμό του Κόμματος και κατόπιν διευθυντής της «Ελεύθερης Ελλάδας» και αρχισυντάκτης του «Ριζοσπάστη». Ύστερα από πολλά χρόνια δράσης στην πολιτική προσφυγιά επιστρέφει στην Ελλάδα το 1964. Το 1967 η χούντα τον εκτόπισε στη Γιούρα και στη Λέρο. Με την επανέκδοση του νόμιμου «Ριζοσπάστη» συνεχίζει την παλιά συνεργασία του. Υπήρξε μέλος της ΕΣΗΕΑ από το 1935, διαγραμμένος όμως τρεις φορές από το μητρώο των μελών της.
Για περισσότερο από σαράντα χρόνια εργάστηκε ή συνεργάστηκε ως πολιτικός σχολιογράφος και αρθρογράφος, ιστορικός αναλυτής, αρχισυντάκτης και διευθυντής στις εφημερίδες «Νέος Κόσμος», «Εθνική», «Ελεύθερη Ελλάδα», «Κραυγή», «Αλήθεια», «Ριζοσπάστης», «Αθηναϊκή», «Έθνος», «Απογευματινή», «Ελευθεροτυπία», «Μακεδονία», «Πρώτη» κ.ά.
Ο Βάσος Γεωργίου ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και ήταν υποψήφιος βουλευτής του Κόμματος το 1977 και το 1985. Επίσης, αγωνίστηκε σθεναρά και για τα θέματα των δημοσιογράφων και του Τύπου, αναπτύσσοντας έντονη συνδικαλιστική δραστηριότητα και συμμετέχοντας ενεργά σ' όλους τους αγώνες του κλάδου έως και την τελευταία στιγμή του βίου του.
Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, του Εθνικού Συμβουλίου των Πανελληνίων Ενώσεων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, του Συμβουλίου του Πανελληνίου Συνδέσμου Δημοσιογράφων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, καθώς και πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Οργάνωσης Δημοσιογράφων και μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της. Τιμήθηκε με ειδική πλακέτα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ με αφορμή τα 75 τότε χρόνια ζωής του και τα 55 χρόνια της αγωνιστικής δημοσιογραφικής πορείας του. Επίσης, του είχαν απονεμηθεί το μετάλλιο «Γιούλιους Φούτσικ» από τη Διεθνή Οργάνωση Δημοσιογράφων και άλλες τιμητικές διακρίσεις από τις κυβερνήσεις της Σοβιετικής Ένωσης, της Βουλγαρίας, της Τσεχοσλοβακίας, της Πολωνίας και άλλων χωρών. Έγραψε και δημοσίευσε πολιτικά άρθρα, ιστορικές και κοινωνιολογικές μελέτες, πεζογραφήματα, απομνημονεύματα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7+%CE%93%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85+%28%CE%9A%CF%8C%CF%81%CE%B7%29">Μάχη Γεωργίου (Κόρη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Απόφαση της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Δημόσιας Ασφάλειας του νομού Δωδεκανήσου για την παράταση εκτοπισμού του Μιχαηλίδη Παναγιώτη στο Παρθένι Λέρου το 1968
13/4/1968
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Εκτοπισμός του Αχιλλέα Μπλάνα στο Παρθένι Λέρου, 8/4/1969
Ο Αχιλλέας Μπλάνας γεννήθηκε το 1910 στο χωριό Ανατολή (Σελίτσανη) Λάρισας. Το 1926 έγινε μέλος της ΟΚΝΕ Λάρισας και συμμετείχε σε όλους τους εργατικούς αγώνες της νεολαίας. Το 1929 δικάστηκε με το Ιδιώνυμο, επειδή πήρε μέρος στο γιορτασμό των 12 χρόνων της Οχτωβριανής Επανάστασης. Καταδικάστηκε σε 10 μήνες φυλακή και εξορία στην Ανάφη, από όπου δραπέτευσε, ήρθε στην Αθήνα και δούλεψε στην Οργάνωση της Αθήνας. Το 1930 εκλέχτηκε μέλος της ΚΕ της ΟΚΝΕ. Στάλθηκε γραμματέας της Οργάνωσης Μυτιλήνης, όπου συλλαμβάνεται μετά από 8 μήνες, κατορθώνει να δραπετεύσει και να φτάσει στην Αθήνα και πάλι. Το 1931 στέλνεται και πάλι στη Μυτιλήνη, πιάνεται και στέλνεται στις φυλακές της Αίγινας. Εκεί φθάνει καταδικαστική απόφαση από τη Μυτιλήνη και εξορίζεται για 2 χρόνια στην Ανάφη. Δραπετεύει από την Ανάφη, συνεχίζει τον αγώνα του και το 1935 γίνεται γραμματέας της ΟΚΝΕ στον Πειραιά. Παίρνει μέρος στη δημιουργία αντιφασιστικής αντιδικτατορικής οργάνωσης Νέων με τον τίτλο "Ενωση Νέων Ελλάδας" (ΕΝΕ), η οποία είχε καθοδηγητή τον Χρήστο Μαλτέζο, μέλος, τότε, του Γραφείου της ΟΚΝΕ.
Τις πρώτες μέρες του Μάη 1936, στέλνεται περιοδεία στις Οργανώσεις της ΟΚΝΕ στη Βόρεια Ελλάδα. Παίρνει μέρος στους απεργιακούς αγώνες στις 9 Μάη 1936.
Μετά την 4η Αυγούστου, στέλνεται στη Θεσσαλία ως γραμματέας του Γραφείου Περιοχής της ΟΚΝΕ. Το Μάρτη του 1937, πιάνεται στο Βόλο και δικάζεται 5 χρόνια φυλακή και 2 χρόνια εξορία.
Ο πόλεμος του 1940 τον βρίσκει στις φυλακές της "Σωτηρίας". Τον Απρίλη του 1941, παραδίδεται και αυτός στους κατακτητές, μαζί με άλλους πολιτικούς κρατούμενους. Τον Απρίλη του 1942, δραπετεύει και πάλι από το Τμήμα Μεταγωγών. Περνά στο ΚΚΕ και το Σεπτέμβρη του 1943 στέλνεται στην Πελοπόννησο, όπου δουλεύει με γραμματέα τον Κώστα Γαμβέτα. Μετά τη δολοφονία του Γαμβέτα, αναλαμβάνει γραμματέας Περιοχής Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς. Τον Οκτώβρη του 1945, στο 7ο Συνέδριο του Κόμματος εκλέγεται μέλος της ΚΕ και στέλνεται γραμματέας στην Περιοχή Θεσσαλίας. Το καλοκαίρι του 1946 πιάνεται στο Βόλο και εξορίζεται στα Κύθηρα. Επειτα από συνεχείς αιμοπτύσεις μεταφέρεται στην Αθήνα, στο Τμήμα Αμαρουσίου, από όπου δραπετεύει και πάλι. Το Μάρτη του 1947, αναλαμβάνει γραμματέας της ΚΟ Αθήνας ως τον Αύγουστο του 1948. Το Γενάρη του 1949, πιάνεται και το Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου δικάζεται σε ισόβια. Κρατείται σε διάφορες φυλακές 16 ολόκληρα χρόνια. Οταν αφήνεται ελεύθερος, δουλεύει στην Επιτροπή Πόλης της ΕΔΑ στον Πειραιά, ως την 21η Απρίλη του '67, που πιάνεται και έπειτα από τον Ιππόδρομο, εξορίζεται στα Γιούρα και στο Παρθένι της Λέρου, από όπου απολύεται, μαζί με άλλους αρρώστους, τον Αύγουστο του 1970.
Δουλεύει στην ανασυγκρότηση των Κομματικών Οργανώσεων της Αθήνας και από τη μεταπολίτευση είναι μέλος του Γραφείου της ΚΟΑ και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της "Κομμουνιστικής Επιθεώρησης". Ασχολείται και με συγγραφική δουλιά, σχετικά με την Ιστορία του ΚΚΕ.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%86%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CF%82+%CE%9C%CF%80%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B1">Άρτεμις Μπλάνα</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Επιστολικό Δελτάριο του δημοσιογράφου Βάσου Γεωργίου στην οικογένειά του από την εξορία στο Παρθένι Λέρου, 3/3/1968
Ο Βάσος Γεωργίου γεννήθηκε στους Αγίους Θεοδώρους της Κορινθίας το 1910. Το 1929 ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία στον «Ημερήσιο Τύπο» και στη συνέχεια εργάστηκε στον «Ελεύθερο Άνθρωπο». Το 1930, είκοσι χρόνων, φοιτητής, άρχισε τη συνεργασία του με το «Ριζοσπάστη» και την «Κομμουνιστική Επιθεώρηση».
Έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1932 και το 1934 εκλέχτηκε γραμματέας του πρώτου κομματικού πυρήνα δημοσιογράφων του αστικού Τύπου. Ένα χρόνο αργότερα ορίζεται από το Κόμμα διευθυντής της νόμιμης εφημερίδας του «Αλήθεια».
Το 1936 περνάει μόνιμα στο «Ρ» ως συντάκτης και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής. Τον ίδιο χρόνο αρχίζουν οι διώξεις, οι φυλακές και οι εξορίες για τον Βάσο Γεωργίου. Φυλακίζεται αρχικά στην Αίγινα και στη συνέχεια εξορίζεται στη Φολέγανδρο, στη Γαύδο και στον Αη-Στράτη. Το 1942 γυρίζει από την εξορία και έρχεται αμέσως σε επαφή με το μηχανισμό του παράνομου «Ρ». Ένα χρόνο αργότερα βρέθηκε στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές της Ρούμελης, όπου δούλεψε σε στελεχικές θέσεις.
Μετά την απελευθέρωση το 1944 εργάστηκε αρχικά στον κεντρικό μηχανισμό του Κόμματος και κατόπιν διευθυντής της «Ελεύθερης Ελλάδας» και αρχισυντάκτης του «Ριζοσπάστη». Ύστερα από πολλά χρόνια δράσης στην πολιτική προσφυγιά επιστρέφει στην Ελλάδα το 1964. Το 1967 η χούντα τον εκτόπισε στη Γιούρα και στη Λέρο. Με την επανέκδοση του νόμιμου «Ριζοσπάστη» συνεχίζει την παλιά συνεργασία του. Υπήρξε μέλος της ΕΣΗΕΑ από το 1935, διαγραμμένος όμως τρεις φορές από το μητρώο των μελών της.
Για περισσότερο από σαράντα χρόνια εργάστηκε ή συνεργάστηκε ως πολιτικός σχολιογράφος και αρθρογράφος, ιστορικός αναλυτής, αρχισυντάκτης και διευθυντής στις εφημερίδες «Νέος Κόσμος», «Εθνική», «Ελεύθερη Ελλάδα», «Κραυγή», «Αλήθεια», «Ριζοσπάστης», «Αθηναϊκή», «Έθνος», «Απογευματινή», «Ελευθεροτυπία», «Μακεδονία», «Πρώτη» κ.ά.
Ο Βάσος Γεωργίου ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και ήταν υποψήφιος βουλευτής του Κόμματος το 1977 και το 1985. Επίσης, αγωνίστηκε σθεναρά και για τα θέματα των δημοσιογράφων και του Τύπου, αναπτύσσοντας έντονη συνδικαλιστική δραστηριότητα και συμμετέχοντας ενεργά σ' όλους τους αγώνες του κλάδου έως και την τελευταία στιγμή του βίου του.
Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, του Εθνικού Συμβουλίου των Πανελληνίων Ενώσεων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, του Συμβουλίου του Πανελληνίου Συνδέσμου Δημοσιογράφων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, καθώς και πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Οργάνωσης Δημοσιογράφων και μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της. Τιμήθηκε με ειδική πλακέτα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ με αφορμή τα 75 τότε χρόνια ζωής του και τα 55 χρόνια της αγωνιστικής δημοσιογραφικής πορείας του. Επίσης, του είχαν απονεμηθεί το μετάλλιο «Γιούλιους Φούτσικ» από τη Διεθνή Οργάνωση Δημοσιογράφων και άλλες τιμητικές διακρίσεις από τις κυβερνήσεις της Σοβιετικής Ένωσης, της Βουλγαρίας, της Τσεχοσλοβακίας, της Πολωνίας και άλλων χωρών. Έγραψε και δημοσίευσε πολιτικά άρθρα, ιστορικές και κοινωνιολογικές μελέτες, πεζογραφήματα, απομνημονεύματα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7+%CE%93%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85+%28%CE%9A%CF%8C%CF%81%CE%B7%29">Μάχη Γεωργίου (Κόρη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Ευχετήρια κάρτα του Νίκου Κυριαζόπουλου για τις γιορτές του Πάσχα από το Λακκί Λέρου 4/1946
Ο Νίκος Κυριαζόπουλος από παιδί μπήκε στον αγώνα ενάντια στη ναζιστική κατοχή μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ που η δράση του τον ανέδειξε σε περιφερειακό καθοδηγητή στο νομό Μεσσηνίας. Δε λύγισε ακόμα κι όταν σύρθηκε στις φυλακές και τις εξορίες από το 1945 στις φυλακές της Καλαμάτας, στη Λήμνο και τη Μακρόνησο . Μέλος του ΚΚΕ από το 1944 έμεινε πιστός στις αξίες και τα ιδανικά του ως το τέλος. Από το 1952 ο Νίκος Κυριαζόπουλος είχε την πολιτική ευθύνη της αυτοδιοίκησης για το δήμο Αιγάλεω. Εκλέχτηκε πρώτη φορά δημοτικός σύμβουλος το 1959 μέχρι το 1967. Το 1961 συλλαμβάνεται για τη δράση του και στέλνεται στην εξορία μέχρι τον Ιούλιο 1962. Την περίοδο της αμερικανοκίνητης χούντας συλλαμβάνεται και εξορίζεται ξανά στη Γυάρο και στη συνέχεια στο Λακκί και Παρθένι Λέρου. Το 1975- 1982 μπαίνει επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο που στηρίζει το ΚΚΕ ενώ διετέλεσε και νομαρχιακός σύμβουλος από το 1986 έως το 1990 και ήταν υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ στη Β’ Περιφέρεια Αθήνας το 1977.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%8C%CE%BB%CE%B3%CE%B1+%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85%2C+%CF%83%CF%8D%CE%B6%CF%85%CE%B3%CE%BF%CF%82">Όλγα Κυριαζοπούλου, σύζυγος</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Σκίτσα ζωγραφισμένα από τον Γιάννη Ρίτσο
<div>Το 1934 εντάχθηκε στο Κ.Κ.Ε. και άρχισε να συνεργάζεται με τον Ριζοσπάστη υπογράφοντας ως Σοστίρ, που αποτελεί αναγραμματισμό του ονόματος του.<br /><br />Άνθρωπος με βαθύ εσωτερικό κόσμο και πολλαπλές ικανότητες. Σε όλη του τη ζωή, εξόριστος, πολιτικός κρατούμενος, στρατευμένος με το ΚΚΕ. Στάθηκε βράχος και στις πιο δύσκολες στιγμές, σε στιγμές διώξεων και πιέσεων.<br /><br /> Δεν επέτρεψε ούτε ένα λεπτό στον εαυτό του να καταληφθεί από το φόβο, τη δειλία, την αμφιβολία, την αμφισβήτηση του αγώνα και του ίδιου του Κόμματος. Με τη στάση του υπέρ της κομμουνιστικής ιδεολογίας, χαστούκισε πολλές φορές τον ταξικό αντίπαλο, όπως βεβαίως το έκανε με το δυναμικό του στίχο, τον πολιτικό λογοτεχνικό του λόγο, τη μοναδική αισθητική του αντίληψη.<br /><br /></div>
<div style="text-align:left;">«Τη ζωγραφική την αντιμετωπίζω σαν έναν άλλο τρόπο άσκησης της ποίησης» ανέφερε το 1981 ο Γιάννης Ρίτσος σε μια συνέντευξή του.<br /><br /></div>
<div style="text-align:left;">Διαλέγοντας ως υλικά την πέτρα και το ξύλο, τα βότσαλα και τις ρίζες που ξεβράζει το κύμα, δημιουργήματα τα περισσότερα της εξορίας, ο Γ. Ρίτσος διοχέτευσε την απελπισία αλλά και τις άσβεστες ελπίδες του λαού. Ζωγράφισε την ασχήμια, αλλά και την αγάπη του για τη ζωή. Αποτύπωσε τη μοναξιά του αλλά και τη βαθιά του πίστη στον άνθρωπο.<br /><br />Η φωτογραφία αυτή του Π. Μάξιμου, είναι από τις μόνες που διασώζουν την εικαστική διάσταση του ποιητή της Ρωμιοσύνης.</div>
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82+%CE%9B%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82">Γιώργος Λιάνης</a>
Ιστορικό Αρχείο Κ.Κ.Ε.
Χειροτεχνήματα από το Λακκί της Λέρου που τα είχαν χαρίσει οι σύντροφοί του στον Ζαχαρία Φουντουλάκη
Ο Ζαχαρίας Φουντουλάκης γεννήθηκε στις 7 Γενάρη του 1907. Γεννήθηκε στο Καλό Χωριό της Κρήτης από γονείς αγρότες. Από μικρή ηλικία εργάζεται σε φαρμακείο στο Ηράκλειο, ενώ ταυτόχρονα φοιτά στο γυμνάσιο και στη συνέχεια στο διδασκαλείο. Στρατεύεται το 1927 και από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών γίνεται ανθυπολοχαγός. Οργανώθηκε στο ΚΚΕ το 1929.
Μετά την αποστράτευσή του διορίζεται δάσκαλος στη Δράμα, οπότε και συμμετέχει ενεργά στους αγώνες των προοδευτικών εκπαιδευτικών για βελτίωση της Παιδείας. Στη συνέχεια, για λόγους υγείας, μετατίθεται στη Θεσσαλονίκη, όπου συμμετέχει στην οργάνωση του αντιδικτατορικού αγώνα δασκάλων και δημοσίων υπαλλήλων.
Τότε γνωρίζεται με τον Νίκο Πλουμπίδη.
Παντού υπήρχε χαφιεδισμός και τρομοκρατία. Ο Ζαχαρίας Φουντουλάκης απολύεται οριστικά από δάσκαλος. Ακολουθεί η σύλληψή του, μαζί με εκατοντάδες αγωνιστές το Μάη του 1937, η καθαίρεσή του από το βαθμό του ανθυπολοχαγού. Αφήνεται ελεύθερος μετά από ένα χρόνο.
Ο πόλεμος από το φασιστικό καθεστώς της Ιταλίας τον βρίσκει στο Αλβανικό Μέτωπο. Μετά την απελευθέρωση και τα Δεκεμβιανά συλλαμβάνεται, το 1946, και φυλακίζεται για ένα χρόνο στις φυλακές Επταπυργίου. Το 1947 παντρεύεται τη συντρόφισσά του Εύχαρι κι ανοίγει χρωματοπωλείο στη Θεσσαλονίκη.
Στη Θεσσαλονίκη, ο Ζαχαρίας Φουντουλάκης συμμετέχει ενεργά ως μέλος, σε όλες τις πολιτικές δραστηριότητες της ΕΔΑ και του παράνομου, ακόμα, ΚΚΕ. Πρωτοστατεί στη λειτουργία των πρώτων γραφείων της ΕΔΑ στην περιοχή Ανάληψης και στην ίδρυση του Σωματείου Χρωματοπωλών, όπου διατελεί πρόεδρος και εκπρόσωπος στην Ομοσπονδία Επαγγελματιών Θεσσαλονίκης.
Την ημέρα της 21ης Απρίλη του 1967, την ώρα που άνοιγε το μαγαζί του, τον συλλαμβάνει. Στο αστυνομικό τμήμα, ρωτά για τους λόγους της σύλληψής του. Οι ασφαλίτες τον χτυπούν ανελέητα, φωνάζοντάς τον «ψευδομάρτυρα». Στη συνέχεια, εξορίζεται στη Γυάρο και τη Λέρο. Αφήνεται ελεύθερος μετά από δύο χρόνια, λόγω ηλικίας, μαζί με άλλους υπερήλικες.
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9A%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CF%85+%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CF%8A%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%BF%CF%85">Κέλλυ Παπαϊωάννου</a>
Χειροτεχνήματα του Γιώργη Τρικαλινού από την εξορία στο Παρθένι της Λέρου και από το Σανατόριο "Σωτηρία" ενώ ήταν φυλακισμένος, 1968, 1966, 1965
Ο Γιώργης Τρικαλινός γεννήθηκε στον Αλμυρό Βόλου το 1914. Παρακολούθησε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Από το 1932 πήρε μέρος στο φοιτητικό και εργατικό κίνημα σαν μέλος και στέλεχος της ΟΚΝΕ. Γι' αυτή τη δράση του η δικτατορία Μεταξά τον φυλάκισε στην Αίγινα και τον εξόρισε στη Φολέγανδρο.
Στον πόλεμο του 1940 μαζί με άλλους δεσμώτες κομμουνιστές ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο. Όμως η δικτατορία του Μεταξά τους κάλεσε να αποκηρύξουν τις ιδέες τους. Αρνήθηκαν και γι' αυτό, μαζί με εκατοντάδες άλλους κομμουνιστές, παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Από τη Φολέγανδρο δραπετεύει το Μάη του 1941. Δουλεύει για την ανασυγκρότηση του Κόμματος και της ΟΚΝΕ, για την οργάνωση της πάλης ενάντια στους κατακτητές.
Είναι από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΠΟΝ. Διατέλεσε μέλος του Γραφείου της ΚΕ της ΟΚΝΕ, μέλος του Προεδρείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ και γραμματέας της ΕΠΟΝ Αθήνας.
Μετά τον Δεκέμβρη του 1944 διώχτηκε για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και κατέφυγε στα βουνά. Κατατάχθηκε στο ΔΣΕ, που του ανατέθηκαν χρέη πολιτικού επιτρόπου.
Μετά τη μάχη του Γράμμου και του Βίτσι, κι ενώ οι δυνάμεις του ΔΣΕ πέρασαν σε Αλβανία και Γιουγκοσλαβία, εκείνος με μια ομάδα ανταρτών περνάει, από το Πήλιο στο Μαυροβούνι, τον Κίσσαβο και τον Ολυμπο και ξανά πίσω, σε μια συγκλονιστική πορεία (περιγράφεται στο βιβλίο του «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι»).
Με την υποχώρηση του ΔΣΕ έζησε σαν πολιτικός πρόσφυγας στις σοσιαλιστικές χώρες. Το 1951 εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αργότερα τακτικό μέλος της.
Επέστρεψε παράνομα στην Ελλάδα και το 1959 καταδικάστηκε σε ισόβια με τους νόμους 375, 509, Γ' ψήφισμα κτλ.
Απελευθερώνεται τον Μάη 1966 και συλλαμβάνεται ξανά το πρωί της 21 Απριλίου 1967. Περνάει από Ιππόδρομο, Γυάρο και Λέρο. Απελευθερώνεται ξανά το Δεκέμβρη του 1971 για να συλληφθεί και πάλι μετά το Πολυτεχνείο το 1973, οπότε και βασανίζεται άγρια στο άντρο της ΕΑΤ - ΕΣΑ στο Μπογιάτι. Τελικά, στέλνεται στη Γυάρο, από όπου απελευθερώνεται οριστικά το 1974 με τη μεταπολίτευση. Έχει περάσει συνολικά 16 χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Στα χρόνια της φυλακής και της εξορίας ασχολείται με την καλλιτεχνική δραστηριότητα και δημιουργεί μικρά αριστουργήματα με σινική μελάνι και ψηφιδωτά από καλαμιά.
Μετά τη μεταπολίτευση, ο Γιώργης Τρικαλινός υπήρξε μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ μέχρι το 12ο Συνέδριο ενώ επί πολλά χρόνια, διετέλεσε εκδότης του «Ριζοσπάστη». Ήταν δύο φορές υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ στη Μαγνησία.
Έγραψε αρκετά βιβλία. Ξεχωρίζουν οι «292 ημέρες μετά το Γράμμο - Βίτσι», το «Αλμυρός, στιγμές από την ιστορία του» αφιερωμένο στη γενέτειρά του που υπεραγαπούσε και το τελευταίο «Ανασκαλεύοντας τη χόβολη της μνήμης».
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7+%28%CE%B1%CF%80%CF%8C+%CF%84%CE%BF+%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%A3%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85+%CE%9A%CF%89%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B7%29">Κατερίνα Κωτσάκη (από το αρχείο του Σπύρου Κωτσάκη)</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ
Χειροτεχνήματα του Τάσου Μανωλίτση από την εξορία σε Λέρο και Γυάρο
Ο κομμουνιστής Τάσος Μανωλίτσης γεννήθηκε το 1925 στο χωριό Μαυρογιαννάτα της πρώην κοινότητας Αλεξάνδρου. Κατάγονταν από αγροτική οικογένεια. Μετά το δημοτικό έμεινε στο χωριό. Όταν ήρθαν στην Ελλάδα οι κατοχικές δυνάμεις ήταν 16 χρόνων. «Χάρος» ήταν το ψευδώνυμό του στον τακτικό ΕΛΑΣ. Παίρνει μέρος σε 44 συνολικά μεγάλες και μικρές μάχες με τον κατακτητή και τους συνεργάτες του διακρινόμενος για τον ηρωισμό και την αντοχή του. Μεταξύ αυτών στη μεγάλη μάχη της Αμφιλοχίας ως καπετάνιος της ανταρτοεπονίτικης ομάδας του 1ου Λόχου του ΙΙΙ Τάγματος του 2/39 Συντάγματος, στην ενέδρα στο σιδηροδρομικό σταθμό του Αιτωλικού, στη μάχη της Γουρίτσας κ.ά.
Την περίοδο 1946-1947 ιδρύεται το Αρχηγείο Ξηρομέρου-Λευκάδας του ΔΣΕ με αρχηγό τον Πάνο Γιαννούλη. Ο Τάσος Μανωλίτσης είναι επικεφαλής της ομάδας ασφαλείας του Αρχηγείου. Στις αρχές του 1947 το μεγαλύτερο τμήμα της ομάδας του Γιαννούλη περνά στο Ξηρόμερο, κατόπιν εντολής του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού.
Σε μια από τις ομάδες των μαχητών του Δ.Σ.Ε υπό τον Γιαννούλη, στην προσπάθειά της να αποφύγει ένα κυβερνητικό απόσπασμα, έφτασε στο Άκτιο (Πούντα) και πρόβαλε άμυνα μέχρι τέλους. Ο Γιαννούλης έχασε τη ζωή του στην τελική προσπάθεια να διαφύγει με καΐκι μαζί με δύο συντρόφους του. Ένας από αυτούς ήταν ο Τάσος Μανωλίτσης που αιχμαλωτίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο από το Έκτακτο Στρατοδικείο. Κάθισε σχεδόν 16 χρόνια στη φυλακή και βγήκε το 1962.
Η χούντα το 1967 τον έστειλε για άλλα 3,5 χρόνια φυλακή και εξορία, πρώτα στη Γιούρα και μετά στη Λέρο. Ο Τάσος Μανωλίτσης, παραμένοντας αταλάντευτος κομμουνιστής, πριν φύγει από τη ζωή, έδωσε όλα τα υπάρχοντά του στο κόμμα του, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Μια ακόμα πράξη πίστης και αφοσίωσης. Όπως αναφέρει ο ίδιος στη διαθήκη του «Όλη η ακίνητη περιουσία που έχω στη Λευκάδα να περιέλθει στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, που έχει έδρα του τον Περισσό και Γενική Γραμματέα, σήμερα, την Αλέκα Παπαρήγα…»
<a href="/items/browse?advanced%5B0%5D%5Belement_id%5D=37&advanced%5B0%5D%5Btype%5D=is+exactly&advanced%5B0%5D%5Bterms%5D=%CE%92%CE%AC%CF%83%CF%89+%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%89%CE%BB%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B7">Βάσω Μανωλίτση</a>
Ιστορικό Αρχείο ΚΚΕ